Najważniejsze badanie
Terapia bólu pleców zajmuje naukowców od dziesięcioleci. Niektóre badania wydają się bardziej istotne od pozostałych ze względu na ich zasięg i kompleksowość, dlatego poniższy wpis w dużym stopniu bazuje na pracy „European guidelines for the managment of chronic nonspecific low back pain”. (Europejskie wskazówki dotyczące walki z niespecyficznymi bólami dolnego odcinka pleców)
Badacze z Austrii, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Norwegii, Izraela, Finlandii, Włoch, Belgii, Szwecji, Niemiec i Danii postanowili przeprowadzić szeroko zakrojone badania dotyczące sposobów walki z bólem kręgosłupa.
W tym celu przez 5 lat od 2001 do 2006 zbierali dane, publikując je w jednej, potężnej pracy badawczej. Oto, jak w dużym skrócie prezentują się wyniki przeprowadzonych badań:
- Żaden zabieg fizykoterapeutyczny (zimno i ciepłolecznictwo, laseroterapia, ultradźwięki, elektroterapia) nie jest zalecany w omawianej jednostce chorobowej.
- Masaż nie jest zalecany jeśli chodzi o długotrwałą poprawę.
- Ćwiczenia ( w niemal każdej formie) są zalecane i powinny stanowić pierwszy rodzaj terapii.
Terapia bólu pleców – interpretacja wyników
Jak pisałem we wcześniejszym artykule, ból pleców często wiąże się ze zmianami w budowie kręgosłupa lub przeciążeniami. Jeżeli tak jest, to żadne zabiegi dostarczające energię z zewnątrz nie będą w stanie trwale tego zmienić. Nawet jeśli fizykoterapia pomoże to na bardzo krótko. W jednym z badań „u około 50% pacjentów dolegliwości zmniejszyły się na kilka dni”. Oznacza to, że efekt pobranych zabiegów był krótszy niż czas, jaki poświęcił pacjent na rehabilitację.
A co z masażem? Tu jest trochę inna historia, gdyż w sposób mechaniczny dochodzi do rozluźnienia tkanek, co samo w sobie jest bardzo korzystne. Niestety zatrzymanie się na tym etapie terapii powoduje nawrót dolegliwości w okresie kilku miesięcy.
Skąd więc wynika skuteczność kinezyterapii? Prawidłowo dobrane ćwiczenia wymuszają pracę na zaniedbanych dotychczas grupach mięśniowych, rozciągają przykurczone struktury i pomagają odzyskać prawidłowy „balans mięśniowy”. Zarówno badacze, jak i fizjoterapeuci praktycy zgadzają się, że bardzo dużą rolę w powrocie do zdrowia odgrywają utrzymywanie dotychczasowej aktywności fizycznej, jak i dodatkowe ćwiczenia. Badania wskazują, na korzystny wpływ jogi, zajęć Pilates, ćwiczeń indywidualnych i zbiorowych tzw. „zdrowy kręgosłup”.
Kluczową rolę odgrywa fakt, że ćwiczenia wymuszają zmianę trybu życia. Trzeba znaleźć na nie czas. Trzeba się zaangażować. Wreszcie trzeba znaleźć w sobie motywację do ich kontynuowania. Gdy to wszystko nastąpi, prawdopodobnie w krótkim czasie pacjent odczuje efekty swoich działań. Poprzez odzyskanie prawidłowego napięcia mięśni można zredukować ból pleców, ale jednocześnie poprawia się sylwetka. To, plus zmiany jakie zachodzą w psychice (aktywność fizyczna dobrze wpływa na funkcje poznawcze) sprawia, żę regularna aktywność powinna być pierwszą, domyślną terapią bólu pleców.
Badania
Airaksinen O i wsp. European guidelines for the managment of chronic nonspecific low back pain.
Albright J i wsp. Philadelphia Panel Evidence-Based Clinical Practice Guidelines on Selected Rehabilitation Interventions for Low Back Pain.
Kuciel-Lewandowska J. Ocena skuteczności wybranych zabiegów fizjoterapeutycznych w leczeniu bólu w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego.
